گلاب گیری در چه شهرهایی انجام میشود؟

اگر شما هم میخواهید همه چیز راجع به گلابگیری در کاشان را بدانید، با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید:

گلاب گیری مراسمی است که هر سال در حدود ۱۴ استان ایران بر گذار می شود.تاریخ گلاب گیری از اوایل اردیبهشت تا اواخر خرداد (بر اساس شرایط آب و هوایی و اقلیمی) است.

شهر تاریخی کاشان  با تولید حدود ۱۵ هزار تن گلاب، بزرگترین تولید کننده این محصول معطر در جهان است . و پس از کاشان، شهرستان میمند در استان فارس با تولید حدود ۱۲ هزار تن گلاب دومین تولید کننده بزرگ این عصاره معطر در جهان است. شهر اسپارتای در ترکیه نیز با تولید حدود ۸۵۰۰ تن سومین تولید کننده گلاب جهان می باشد.

دو شهر قمصر و نیاسر مقصد اصلی مسافرانی‌ است که می‌خواهند شاهد گلاب گیری سنتی باشند. البته در این میان نباید از روستاهایی  مثل برزک ،سده ، وادقان و ون در اطراف کاشان هم که مراسم سنتی گلابگیری در آنها برگزار می‌شود، غافل شد.

قمصر و نیاسر هر دو در حدود ۳۰ کیلومتری کاشان قرار گرفته‌اند. هر سال حدود یک میلیون نفر به قصد دیدن و شرکت کردن در جشن گلابگیری و لذت بردن از حال و هوای زیبای کاشان و شهرها و روستاهای اطرافش راهی این مناطق می شوند.

علاوه بر کاشان و مناطق اطرافش، در میمند و داراب فارس هم هر سال در این تاریخ مراسم گلابگیری برگزار می‌شود. میمند در ۹۰ کیلومتری جنوب فارس است و هرسال مراسم گلابگیری در ایران از این منطقه شروع می‌شود و حدود دو میلیون نفر نیز از آن دیدن می‌کنند.

ناگفته نماند که در دوم اردیبهشت امسال(۱۳۹۸) زابل هم شاهد اولین جشنواره گلابگیری بود.  در فرهنگسرای اشراق تهران و همچنین خاوران هم مراسم گلابگیری با عنوان جشن گل و گلاب، از ۲ تا ۱۵ اردیبهشت برگزار میشود.

زمان و تاریخ گلاب گیری چه موقع است؟

تاریخ گلاب گیری از اواسط اردیبهشت شروع می‌شود و تا اواسط خرداد ماه ادامه دارد. اما زمان جشنواره گلابگیری در کاشان هرساله از تاریخ ۱۵ تا ۲۵ اردیبهشت ماه می باشد. یعنی اگر شما بخواهید مهمان این شهر کویری در مراسم گلابگیری  بشوید، باید در این ۱۰ روز به کاشان سفر کنید.همکاران ما در عطاری مشکستان نیز در همین تاریخ با برداشت گلهای تازه محمدی از گلستان های فین کاشان عملیات گلابگیری را انجام می دهند.

در این مراسم که سالانه بیش از یک میلیون نفر گردشگر به خود جذب می‌کند، از گل‌های محمدی که کاشته شده‌اند، گلاب تهیه می‌شود . آیین گلابگیری در برخی مناطق دیگر کشور از جمله شهرستان میمند، داراب ، روستای ده آباد از توابع شهرستان نطنز و شهر بادرود نیز برگزار می شود  .

آیا تاریخ تولید درج شده بر روی بطری گلاب و عرقیات گیاهی صحیح است؟

گلاب از تقطیر گل محمدی که نوعی گل رز هست بدست می آید.این گل خاصیت دارویی داشته و از گیاهانی است که مقاومت خوبی به کم آبی دارد.  گل محمدی اغلب در مناطق کوهپایه‌ای و اقالیم خشک و نیمه خشک با تابستانهای معتدل و خشک و زمستان‌های کشت می شود.

در ایران ۱۳ نوع گل محمدی وجود دارد. گل محمدی در ایران فقط یکبار در سال برداشت می‌شود. و آن هم در اواسط بهار است.باید بدانیم که کیفیت،عطر،بو،خواص،مرغوبیت و قیمت انواع گل های محمدی که در نقاط مختلف ایران کشت می شوند کم و بیش با هم متفاوتند.

کاشان و روستاها و شهرستانهای اطرافش به داشتن گل محمدی معروف می باشند. در قمصر،نیاسر،سده، برزک، دره،خاوه و جوشقان ،وادقان ،ون به همراه مناطقی در خود کاشان مثل فین کاشان همگی عملیات کاشت و برداشت گل محمدی و گلاب گیری انجام میشود.و همانطور که گفته شد کیفیت و قیمت گل های این منطاق با هم متفاوت بوده و به همین دلیل عطر و بو و قیمت گلاب بدست آمده از گل های مختلف نیز کمی با هم متفاوت هستند.

به دلیل اینکه فصل برداشت گل محمدی بهار میباشد،گلاب نیز فقط درهمین فصل و از گلهای تازه برداشت شده گرفته می شود.و تا انتهای سال گلاب بدست آمده بفروش میرسد.در واقع مطلبی که اکثر مردم نمی دانند این است که تاریخ تولید درج شده بر روی بطری گلاب خیلی دقیق نمی باشد.چرا که گلاب فقط یک بار در سال و در اواسط بهار گرفته میشود.

البته در صورتی که گلاب در جای خنک و دور از آفتاب نگه داری شود مثل بقیه عرقیات گیاهی می شود به مدت طولانی نگه داری نمود.از آنجایی که گلاب به وسیله عملیات تقطیر بدست آمده و نا خالصی در آن وجود ندارد در صورتیکه با چیزی مثل آب مخلوط نشود و شرایط نگه داری آن همانطور که گفته شده خنک و دور از آفتاب باشد فاسد و خراب نخواهد شد.فقط با گذشت زمان طولانی عطر و بوی آن کمتر خواهد شد.

برخی عرقیات گیاهان دارویی دیگر نیز هستند که مثل گلاب فقط یکبار در سال تولید می شوند.مثل بیدمشک!

عرق بیدمشک نیز فقط اواخر اسفند و اوایل بهار تولید می شود.به این دلیل که درخت بیدمشک فقط در این وقت سال گل می دهد.

در واقع باید گفت عرقیاتی که از گل های تازه گیاهان گرفته می شوند مثل گل محمدی و گلاب فقط یک بار و در فصل گل دهی آن گیاه گرفته میشوند.اما اکثر عرقیات گیاهی از گیاه خشک تولید میشوند.مثل عرق هل،عرق دارچین،عرق زیره و … و عرقیات گیاهی که از گل تازه گیاهان تولید نمی شوند ،به دفعات مختلف در طی سال و بنا به نیاز بازار تولید و عرضه می شوند.

اگر یکی از دغدغه های شما همواره یافتن بهترین مارک گلاب و عرقیات کاشان بوده است ، درست آمده اید!این جا در عطاری مشکستان بهترین و باکیفیت ترین عرقیات گیاهی را پیدا میکنید.

گلابگیری به چه شیوه‌ای انجام می‌شود؟

مراسم گلابگیری به قدری در کاشان فراگیر است که خردادماه به بعد کمتر باغی هنوز گل محمدی دارد. گلابگیران کاشانی برای مراسم گلابگیری وسایل زیادی نیاز دارند و شما برای آنکه همه‌چیز درباره گلابگیری کاشان را بدانید، ‌بد نیست پیش از سفر از شیوه گلابگیری هم مطلع باشید.

برای گرفتن گلاب به روش سنتی به وسایلی مثل دیگ، قرابه، پارج و نی و شیشه نیاز دارد. دیگ مسی ظرف اصلی گلابگیری‌ است.

درِ دیگ گذاشته می‌شود و  یک واشر پلاستیکی بین در دیگ و قابلمه جا می‌گیرد تا بخار داخل قابلمه محفوظ بماند. روی در دیگ سوراخی تعبیه شده که لوله‌های استیل از آن می‌گذرد و یک سر لوله به پارچی مسی می‌‌رسد و گلاب آماده داخل پارچ ریخته می‌شود.

این فرآیند حدود ۷ ساعت طول می‌کشد. برای چیدن گل‌های این مراسم، گلابگیرها صبح زود مراسم گل چیدن را آغاز می‌کنند.

گل‌ چین‌ها از پیش از طلوع آفتاب چیدن گل را آغاز می‌کنند. دلیل آنکه صبح زود گل چیده می‌شود، این است که گل‌چین‌ها معتقدند گل، قبل از طلوع خورشید بوی بیشتری دارد و برای همین باید تمام گل‌ها پیش از طلوع آفتاب چیده شوند. آن‌ها گل را به کمک ناخن‌های دو انگشت شست و سبابه از ساقه جدا می‌کنند و در سبدهای مخصوص می‌گذارند.

درباره ی پارچ های گلاب گیری هم باید این را بدانید که باید حداقل ۳۰ سانتی متر لبه ی پارچ از آب بیرون باید تا آب و گلاب با هم مخلوط نشوند.

انواع گلاب و تشخیص گلاب خالص!

گلاب گیران سنتی و تولید کنندگان گلاب عموما کیفیت و غلظت گلاب را با وزن گلی که داخل دیگه ریخته اند می سنجند و بر اساس آن قیمت گذاری میکنند.

اگر در کاشان چرخی بزنید و به کارگاه ها و گلاب فروشی ها سر بزنید با اصطلاحاتی مثل گلاب سه مَن،گلاب چهار مَن،گلاب ۴۰ کیلیویی،گلاب ۳۰ کیلویی و … آشنا می شوید.اما این اصطلاحات چه چیزی را درباب کیفیت گلاب به ما می گویند؟

هر مَن برابر با ۶ کیلو می باشد.یعنی گلاب سه مَن از تقطیر حدود ۱۸ کیلو گل محمدی و گلاب چهار من نیز از تقطیر حدودا ۲۴ کیلو گل محمدی بدست آمده است.گلاب ۳۰ کیلویی یعنی گلابی که با تقطیر ۳۰ کیلو گل محمدی بدست آمده یعنی گلاب پنج من!

در واقع اصطلاحی به نام گلاب خالص یا گلاب اصل خیلی موضوعیت ندارد.و مسئله ای که کیفیت گلاب رو تعیین میکنه در واقع میزان گلی هست که برای عمل گلاب گیری استفاده شده است.

باید بدانیم که اصلاحاتی که بر روی بطری گلاب و عرقیات گیاهی در عطاری ها دیده میشوند اکثرا اشتباه و غیر دقیق بوده و عموما جنبه تجاری دارند.به عنوان مثال واژه دوآتشه که در بسیاری از برچسب های عرقیات گیاهی دیده اید چیزی است که با قطعیت می توان گفت حقیقت ندارد!

گلاب های موجود در سطح شهر عمدتا گلاب هایی در سطح ۲ تا ۳ من هستند.گلاب های سنگین کمی مزه تلخی دارند.نکته ای که باید مورد توجه قرار بدهیم این است که هیچ وقت جهت تشخیص کیفیت دو یا چند نوع گلاب آنها را در کنار هم و به صورت سریع نبویید و نچشید.زیرا با خوردن یا بوییدن اولین گلاب حس شامه دیگر قادر به تشخیص گلاب های بعدی نیست!

آیا گلاب دوآتشه حقیقت دارد؟

گلاب یا عرق دو آتشه یعنی  پس‌ازآنکه یک‌ بار گلاب‌گیری انجام شد ،گلاب به‌دست‌آمده قبلی را مجددا به همراه گل تازه داخل دیگه ریخته و تقطیر کنند. در این صورت گلاب با گل تازه تقطیر می‌شود و به عرق یا گلاب بدست آمده دوآتشه گویند.

در این حالت ، قیمت عرق بدست آمده بسیار گرانتر از حد معمول بوده و برای فروش جایی در عطاری ها و سوپرمارکت های شهر نخواهد داشت.چرا که عموما کسی در عطاری بدنبال یک لیتر گلاب با قیمت ۲۰۰ هزارتومان،یا یک لیتر عرق نعنا با قیمتی حدود ۸۰ هزارتومان نخواهد بود!

در واقع قیمت محصول تا حدودی گویای محتویات و کیفیت آن بوده و گلابی با قیمت حدودی ۵۰  تا ۱۰۰ هزارتومان که در مغازه ها موجود است، نمی تواند یک گلاب دوآتشه به معنای واقعی بوده که طی دو بار عملیات تقطیر بدست آمده است.

متاسفانه مرجع و میزانی برای نام گذاری گلاب و عرقیات در ایران وجود نداشته و هرکارگاه و تولید کننده ای به سلیقه خود نامی برای محصول خود گذاشته است.

اصطلاحاتی مثل دوآتشه،درجه یک،سنگین ،ویژه،عالی و … که کم و بیش در کنار نام عرقیات گیاهی می بینیم و تعریف خاصی از آنها وجود ندارد.در واقع ممکن است کیفیت گلاب تولید شده توسط یک نفر که با نام گلاب دوآتشه بفروش میرساند با فرد دیگر که فقط بر روی بطری خود کلمه گلاب نوشته یکی باشد!

به همین جهت تنها به اسامی و برچسب ها اعتماد ننموده و در صورتیکه تجربه یا علم لازم جهت تشخیص کیفیت محصول را دارید ،محصول را تست نموده و یا به گفته دیگر افرادی مورد اعتمادتان که آن را مصرف نموده اند اعتماد نمایید.

کیفیت گلاب مشکستان چگونه است؟

بر اساس سیاستی که از ابتدا تعیین کردیم از فروش محصولات کم کیفیت و بی کیفیت در مشکستان خود داری نموده ایم.لذا بر اساس سنجش بازار و بررسی کیفیت گلاب های موجود در فروشگاه ها و عطاری ها تصمیم به ارائه دو نوع گلاب با کیفیت خوب و عالی نموده ایم.

ما در عطاری اینترنتی مشکستان دو نوع گلاب با کیفیت مختلف جهت استفاده شما عزیزان ارائه کرده ایم.و برای سهولت فروش آن ها را به نام گلاب ممتاز و گلاب اعلاء دسته بندی کرده ایم.

گلاب ممتاز:

گلاب تولید شده با حدود ۲۴ کیلو گل محمدی می باشد. که در بین گلابگیران به گلاب ۴ مَن شناخته می شود. گلابی با کیفیت خوب به بالا بوده و از عطر و بوی خیلی خوبی بر خوردار است.در مشکستان این گلاب اصل کاشان را جهت فروش به نام گلاب ممتاز نام گذاری کرده ایم.

گلاب دوآتشه اصل :

گلاب تولید شده از دوبار تقطیر حدود ۳۶ تا ۴۰ کیلو گل محمدی می باشد. که در بین گلاب گیران اصطلاحا به نام گلاب ۶یا ۶٫۵ مَن شناخته میشود.این گلاب از کیفیت فوق العاده و بالایی برخوردار بوده و عموما به دلیل قیمت بالای آن در عطاری های سطح شهر دیده نمی شود.